Modern bisiklet kadrosunun şekli ilk olarak 1890’larda ‘Safety Bicycle’ ile kullanılmaya başlandı ve bu şekil bugüne kadar bisiklet kadrolarının genel şekli oldu. Elbette o zamanlardan beri, hem bisiklet geometrisinde hem de kadronun malzeme kalitesinde küçük gibi görünen önemli gelişmeler yaşandı. Modern tasarım ve üretim teknikleri çok hafif, rijit ve dayanıklı kadroların üretilmesine olanak vererek, bize amacımıza yönelik bisikleti seçme şansı verdi. Tur bisikletleri, kişiye özel kadro geometrisi ile arazide, asfaltta ve her türlü yol tipinde uzun süre pedallama konforu sağlayan dayanıklı kadrolara sahiptir. Sizi ve bisikletle yolculuk malzemelerinizi güvenli ve konforlu biçimde taşımak için tasarlanmıştır. Dağ ve yol/yarış bisikleti özelliklerini alıp bunu tur amacında birleştiren bir yapıya sahiptir. Dağ bisikletinin dayanıklılığı ile yol/yarış bisikletinin düz maşası ve akıcılığını birleştirir. Dağ bisikletleri kompakt kadro geometrisine sahip olduğu için tekerlek açıklığı kısadır. Bu nedenle bagaj taşıyıcı takılarak çanta kullanıldığında topuk çantaya çarpar. Tur bisikletindeki daha uzun tekerlek açıklığı çantalara çarpmadan sürüş yapmamızı sağlar. Bazı dağ bisikletlerinde bagaj taşıyıcı için kadroda uygun vida delikleri genellikle mevcut değildir. Tur bisikleti kadrosunda ise hem arka üçgende, hem de maşada bagaj taşıyıcı montajı için delikler vardır ve bu delikler kadronun dayanıklılığını koruyacak şekilde daha sağlam hale getirilmiştir.
Eşyalarınızla beraber 40 kilograma kadar çıkan bisikletinizi yere yatırmak ya da dayayacak bir ağaç, duvar aramak yolda eziyettir. Bisiklet ayaklığının monte edildiği yer çok sağlamdır. Genelde ayak için kadroda özel delikler mevcuttur. Tur bisikletinde, kadro geometrisi sayesinde yüklenen ağırlık arttıkça daha iyi performans ve stabilite elde edilirken, diğer bisiklet türlerinde ise yük altında bisiklet esneyerek sallanır. Özellikle inişlerde bu sallanmayı kimse istemez. ‘Mavi’ adını verdiğim tur bisikletimi hem şehirde ulaşım amaçlı, hem de farklı ülkelerdeki yolculuklarımda kullanıyorum ve yüklü haliyle bisiklet sürmeyi daha çok sevdiğimi belirtmeliyim: Yolu tutuşu ve o kadar yüke rağmen dengeli sürüşü ile kendimi güvende hissediyorum. Dağ bisikletlerinde kullanılan süspansiyonlu maşa tur bisikletlerinde gerekmez çünkü sadece ağırlık ekler ve süspansiyondan oluşan hareketlerle gücümüzü boşuna harcamış oluruz. Kaliteli bir düz maşa ve kadro malzemesi ile kalın lastiklerimizi de uygun hava basıncı ile kullanırsak, amortisörün verdiği rahatlığı sağlar, boşuna güç harcamayız.
Yol/yarış bisikletlerine göre tur bisikleti kadrosunun arka üçgeni çantalara çarpmamamız için daha geniştir. Oturma pozisyonu ise daha diktir çünkü amaç hızlı gitmek değil, konforlu sürüştür. Yolculuk boyunca günde 8 saat bisiklet kullandığımızı düşünürsek, geometrisinden malzemesine kadar bir tur bisikletinin tüm bileşenleri herhangi bir fiziksel acı vermeyecek şekilde tasarlanmalıdır. Tur bisikletinde amaç kendimizi ve eşyalarımızı taşımak olduğundan, yol/yarış bisikletinin ince yapısı yetersiz kalır. Daha kalın borularla daha dayanıklı ve rijit bir kadro sağlanır.
Hangi malzeme?
Çelik, ilk bisikletin üretiminden beri kullanılan bir kadro malzemesidir. Yüksek gerilme direnci ve esnekliği sayesinde konforlu bir sürüş verir. Aynı zamanda üretim kolaylığı ve her yerde kaynağının çok kolay yapılabilmesi nedeniyle günümüze kadar çok kullanılan malzeme tipi olmuştur. Ağır olması ise belki de tek olumsuz özelliği. Son yirmi yıldır, alüminyum, kadro malzemesi olarak çeliğin yerini almaya başladı. Temel avantajı daha hafif olması, aynı zamanda daha rijit olmasıdır.
Gelişen üretim teknolojisiyle ve farklı alaşımlarla çok dayanıklı alüminyum kadrolar üretiliyor. Bazıları o kadar dayanıklı ki ömür boyu garantili. Yüksek kaliteli alüminyum kadrolarla genelde sorun yaşamayız. Yine de çok nadir görülen durumlarda, alüminyum sadece argon kaynağıyla tamir edilebilir ki, bulması çok da kolay değil. Alüminyumun ve çeliğin iyi özelliklerini birleştiren diğer bir kadro malzemesi ise titanyumdur. Bu güzel habere fiyatının da bir o kadar ‘güzel’ olduğunu ekleyerek devam edelim. Titanyum çatlamaz ve boyanmamış olduğu için çizik derdi de olmaz. Çok egzotik bir diğer malzeme ise bambu! İngiltere’den yola çıkıp Endonezya’ya giderken Bisiklet Gezgini’ne uğrayan iki bisikletli gezgin, Rohlofflu bisikletlerinde bambu kadro malzemesini kullanmışlardı. Kısa bir tur atma fırsatını bulduğum bisikletler, hiç de fena değildi. Yol/yarış ve dağ bisikletlerinde sıkça kullanılan ve çok hafif olan karbon, tur bisikletinde kullanılmaz çünkü malzeme sadece bisikletçinin ağırlığına dayanır. Yükle farklı arazi tiplerinde kullanıldığında çatlamaya yatkındır. Çatlaklar ise genellikle içeriden başlar, farkına varılsa bile tamiri mümkün değildir. Metal çatlakları ise yüzeyden görülebilir, yavaş ilerler ve görünce hemen müdahale edilebilir. Karbon kadro üzerine delik açmak ise kadro için son derece sakıncalı bir durumdur.
Yukarıdaki bilgilere göre bisikletinizin kadro malzemesine karar verdiyseniz, sonraki aşama üzerindeki donanımları seçmek olacak. Karar vermekte zorlanıyorsanız, bisikletinizi alırken mutlaka test sürüşü yapmayı talep edin.
E-Posta bültenimize abone olun, en son haber ve röpörtajlardan ilk sizin haberiniz olsun!
