Koronavirüse yakalanma korkusu, insanların yaşam tarzını değiştirmelerine yol açarken ulaşım tercihlerini de etkiler boyuta ulaştı. Toplu taşıma kullanmak yerine bireysel ulaşım modlarını tercih eden pek çok kişi, düşük maliyetli ve kolay ulaşılabilir olması nedeniyle bisiklete yöneliyor.
BBC’de yer alan bilgiye göre acil serviste çalışan sağlık personelleri tarafından verilen bisiklet siparişlerinde %200 artış görüldü. Bisiklet ve bisiklet ekipman satışı yapan Halfords Group’un ise hisselerinin geçtiğimiz hafta %23 arttığı görüldü.
Bununla birlikte pek çok ülkede bisiklet mağazalarının artan talebi karşılamakta güçlük çektiğini söyledikleri belirtiliyor. İngiltere, Bicester’daki Broadribb Cycles’ın yönetici Stuart Taylor, normal zamanlarda haftada 20-30 adet arası bisiklet satışı yaptıklarını ancak şu anda günlük 50 bisiklete kadar satış yapabildiklerini, servis ve bakım talebinde de doğru orantılı bir artışın söz konusu olduğunu ifade ediyor.
“İnsanlar deliye döndü. Bisikletlerini garajlarından veya depolarından çıkarıp sürükleyerek bize getiriyor ve yeni lastik ve ekipmanlara ihtiyaç duyduklarını anlatıyorlar. Normalde servis ve onarım işlemleri için bisikleti alır ve ertesi gün teslim ederiz. Şimdi ise özellikle iki haftadır, çok daha önceden servis hizmeti için rezervasyon yapıyoruz.”
Londra’nın kuzeyindeki Lunar Cycles, özellikle servis bölümündeki yoğunluğun maksimuma ulaştığını belirtirken mağazanın önünde “sosyal mesafeli” bir kuyruk dahi oluştuğunu söylüyor.
Kuzey İrlanda, Ballyclare’deki Mango Bikes’dan Andrew Hassard ise “Bisiklet endüstrisinde büyük bir patlama yaşanıyor. İnsanlar, “15-20 yıl sonra yeniden bisiklete geri dönüyorum” diyor ve koronavirüs sürecinde bisiklet kullanacaklarını ancak toplu taşımadan kaçınmak için sonrasında da devam edebileceklerini söylüyorlar.
İngiltere’de yakın zamanda yapılan bir anket, Britanyalıların %61’inin koronavirüs sonrasında da toplu taşıma kullanmaktan endişe ettikleri sonucunu ortaya koydu.
Ülkenin başbakanı ve aktif bir bisiklet kullanıcısı olan Boris Johnson ise 6 Mayıs Çarşamba günü gerçekleştirdiği meclis konuşmasında ulaşımla ilgili olarak şu ifadelere yer verdi: “Ulaşımın güvenli bir şekilde sürdürülmesini sağlamak başarımızın en önemli parçalarından. Bu noktada Londra Belediye Başkanı Sadiq Khan ile birlikte çalışarak sosyal mesafeyi gözeten daha büyük ve daha geniş çaplı bir ulaşım hizmeti sunmayı başaracağız.”
“Toplu taşıma kullanmayan insanlara yardım etmek amacıyla önlemler almak ve bu insanlara, toplu taşıma haricinde de ulaşım modları sunmak bu büyük planın içerisinde olacak. Bu, bisiklet için yeni bir altın çağ olmalı.”
Daha fazla bisiklet altyapısı
Cycling UK, bisikletli ulaşım potansiyeline sahip olduğunu belirttiği Londra, Birmingham, Manchester, Leeds, Liverpool, Bristol, Leicester, Sheffield, Newcastle ve Cambridge’de geçici şeritlerin oluşturulabileceği ve bisiklet altyapısının geliştirilebileceği 160 km yol tespit etti.
İngiltere Ulaştırma Bakanı Grant Shapss, insanları arabalarından çıkarmak istediklerini söyleyerek ulaşımda bisiklet ve yaya odaklı çözümler üzerine çalışıldığını bildirdi.
“Aktif ulaşım modları, insanları toplu taşımadan uzak tutabilir ve insanların, kendi güçleri ile ulaşım sağlayarak (özellikle karantina süreci sonrasında) sağlıklı kalmalarında katkı sahibi olabilir.”
Dünyanın dört bir yanında şehirler koronavirüs sonrasında da devam ettirmek üzere bisikletli ulaşıma yönelik yeni önlemleri devreye sokarken yollarda, bisikletli ve yayalar için daha fazla yer açılması gerektiğini savunuyor.
Almanya’da yollar, geçici bisiklet şeritleri ile bisikletliler için genişletilirken Paris, bir dizi geçici (pop-up) şeridin de dahil edildiği 650 kilometrelik yeni bir bisiklet yolu ağını kullanıma sunmaya hazırlanıyor.
İskoç Hükümeti ise trafikte, bisikletli ve yayalar için çözüm üretecek projelere 10 milyon sterlin değerinde ödenek sağlayacağını belirtirken Milano gibi çoğu şehirde bisikletli ulaşımla ilgili önlemlerin kalıcı hale getirilmesi için çalışılıyor.
Türkiye’den de benzer çalışmalarla ilgili ilk uygulama İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden geldi. İBB Bisiklet Şefliği tarafından geçtiğimiz günlerde yapılan duyuruda İstanbul genelinde geçici bisiklet ve yaya yollarının oluşturulmasını da kapsayan çalışmaların 4 Mayıs Pazartesi gününden itibaren başlatılacağı bildirilirken özellikle yayaların sosyal mesafeyi korumakta güçlük çektiği akslarda, bisikletlilerin de yararlanabileceği geçici (pop-up) yolların yapımını da içeren yaya ve bisikletli ulaşımı destekleyici çalışmalar yapılacağı belirtildi.