Trafikte her bireyin yaşam hakkı en temel önceliktir. Trafikte bisikletlilerin can güvenliği de istisna değil. Ancak bisikletliler, gerek araç yoğunluğu gerekse bilinç eksikliği nedeniyle en kırılgan gruplardan biri olarak öne çıkıyor
Son günlerde yaşanan ve kamu vicdanını derinden yaralayan bisikletli ölümleri. Trafikte bisikletlilerin can güvenliğinin güvence altına alınması gerektiğini bir kez daha acil biçimde gündeme taşımıştır.
TÜİK verilerine göre 2024 yılında bisiklet kazalarında 26 kişi olay yerinde. 77 kişi ise sonraki süreçte yaşamını yitirdi. Toplam kayıp sayısı 103 oldu.
Ülkemizde ekonomik koşullar, çevre duyarlılığı, spor faaliyetleri ve trafik sıkışıklığı bisiklet kullanımını artırıyor. Her geçen gün daha fazla vatandaşımızın tercih ettiği bir ulaşım ve spor aracı hâline gelmektedir.
Buna karşın, yetersiz ve kesintisiz olmayan altyapı, eğitim eksikliği ve kurallara uyumun düşük olması. Bisikletlilerin yolu güvenle kullanmalarını zorlaştırmaktadır. Karayolları mevzuatına göre bisiklet, motorsuz bir taşıttır; bisikletlinin karayolu üzerinde sağ şeridi kullanma hakkı vardır. Ne var ki, pratikte bisikletliler çoğu kez emniyet şeridini güvenlik gerekçesiyle tercih etmek zorunda kalmakta. Arkadan veya yandan yapılan tehlikeli yakın geçişler. Kör nokta kaynaklı çarpmalar, “Kapı açma” vakaları ve yüksek hız ihlalleri ağır sonuçlar doğurmaktadır.
Türkiye Bisiklet Federasyonu olarak, Gençlik ve Spor Bakanlığı başta olmak üzere. İçişleri, Ulaştırma, Milli Eğitim ve Adalet Bakanlıkları ile yerel yönetimler ve sivil toplum paydaşlarımızla birlikte. Bisikletlilerin güvenli sürüşü ve antrenmanı için koordineli çalışmalar yürütüyoruz.
Hedefimiz ve Yaklaşımımız
Temel hedefimiz; bisikletliler için güvenli, erişilebilir ve kesintisiz bir ulaşım ve spor ağı tesis etmek. “Sıfır can kaybı” vizyonuna yaklaşmak ve trafikte karşılıklı saygı kültürünü güçlendirmektir.
Önümüzdeki dönemde federasyonumuzun öncelikli çalışmaları şunlardır:
- Kamuoyunda bisiklet farkındalığının artırılması ve bisikletlilerin haklarının korunması amacıyla yapılan çalışmaların artırılması ve genişletilmesi.
- Kamu spotlarının hazırlanması ve yaygınlaştırılması.
- Milli Eğitim Bakanlığı ile sürücü kursları ve ilkokul müfredatına bisiklet kullanım kurallarının eklenmesi için görüşmeler yapılması. Sürücü kursları müfredatına ve direksiyon sınav kriterlerine bisiklet modüllerinin eklenmesi (kapı açma tekniği, şerit paylaşımı, kör nokta).
- Adalet Bakanlığı ile ölümlü trafik kazalarında bisikletlilerin korunmasına yönelik yasal düzenlemeler ve cezaların caydırıcılığının artırılması için çalışma yapılması.
- İçişleri Bakanlığı: Hız denetimlerinin artırılması, şehir içi hız sınırlarının düşürülmesi (30 km/saat bölgeleri), bisiklet yoluna park eden araç ve yakın geçiş ihlallerine etkin yaptırım. EDS/hız koridorları ve kavşak denetimleriyle bisikletli güvenliğini önceleyen uygulamaların yaygınlaştırılması. Polis, jandarma ve zabıta için hizmet içi bisiklet farkındalığı eğitimi önerisi; uygulamanın yaygınlaştırılması için İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon.
- Ulaştırma Bakanlığının mevcut karayolu tünel geçişlerinde güvenlik önlemlerini artırması ve bu uygulamaların ülke çapında yaygınlaştırılması.
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının hazırladığı Türkiye Bisiklet Ağı Master Planı doğrultusunda ulusal bisiklet yolu ağının güçlendirilmesi.
- Bisiklet sporcuları için güvenli antrenman koridorları; valilik, belediyeler ve il özel idareleriyle ortak proje çağrıları.
- Türkiye Bisiklet Federasyonu’nun sosyal medya kanallarında düzenli olarak konu hakkında görseller ve mesajlar paylaşılması.
- Milli ve profesyonel sporcular ile farkındalık videoları çekilmesi ve mesajlar verilmesi.
- Resmi ve özel bisiklet yarışlarında “Trafikte bisiklet farkındalığı ve bisikletli hakları” mesajlarının bastırılması.
Türkiye Bisiklet Federasyonu olarak; kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi ve araç kullanan herkesin bisikletli ve yaya farkındalığına ulaşabilmesi için. Bu sürecin sürekli takipçisi olacağını kamuoyunun bilgisine sunarız.
Saygılarımızla,
Türkiye Bisiklet Federasyonu & Bisikletli Ulaşım, Trafik ve Yol Emniyeti Kurulu
