MAYOLARIN ÖYKÜSÜ – NO1: FLANDRIA

Fotoğraflar: Danny Bird

27 Kasım 1979’da, Alain De Roo finiş çizgisini ilk sırada geçerek Omloop van het Houtland’ı kazandı. Sonuç kayda değerdi, çünkü bu galibiyet profesyonel pelotonu 20 yıldan beri domine eden güç, Belçika takımı Flandria’nın hanesine yazılan son zaferdi. 

Flandria’nın kuruluşu Belçikalı bir demir işçisi olan Louis Claeys’in Batı Flandra’da bulunan Zedelgem’deki aile demirhanesinde 1890’ların sonlarına doğru ilk bisikletini yapmasında yatar. Louis’in dört çocuğu Alidor, Aimé, Remi ve Jerome Claeys daha sonra bisiklet ve ilgili ürünler üretmek için Werkhuizen Gebroeders Claeys (Claeys Kardeşler Limitet) adlı şirketi kurdu.

Dört kardeşin girişimi başarılı oldu ve 1940 yılında kardeşler şirketi Flandria, Latince Flanders bölgesi olarak yeniden isimlendirdiler. 1950’lerin ortalarına doğru şirket altı ülkede üretilen, yılda 250.000 adet bisiklet üretiyordu. 

Flandria’nın yükselişine karşın, her şey tamamıyla yolunda gitmiyordu. 1956’da aile içi bir anlaşmazlık meydana geldi. Bu çatırdama, şirket, Aimé ve Remi’nin çözülmesine yol açtı. Sonuç olarak ikili Zedelgem fabrikasını ikiye bölmek için fabrikanın ortasına bir duvar inşa etti. Şirketin hızlı yükselişinin ardındaki esas güç olan Aimé, Flandria marka adını korudu ve yeni şirketi A.Claeys-Flandria olarak adlandırdı. Flandria takımı 1959 yılında Aimé Claeys’ın tesadüfü olarak Belçikalı bisikletçi, Leon Vandaele ile bir kafede tanışmasıyla şekillendi. 25 yaşındaki Belçikalı Faema adına yarışırken 1958 yılında Paris-Roubaix’yi kazandı. Vandaele, eski velodromda çanlar çalmadan hemen önce, iki kişilik kaçış grubunu yakalayan 20 kişilik grup içerisindeydi. Belçikalı erkenden öne geldi ve sprint ile kariyerinin en büyük zaferini elde etti.

Ama bir problem vardı. Vandaele’nin sprintte mağlup ettiği isimlerden biri de yarışı üçüncü sırada tamamlayan kendi takım lideri Rik Van Looy’du. Bu sadece senaryoda değildi – Faema gerçekten de Van Looy’un takımıydı. Sezon sonunda Vandaele’nin ödülü kendine yeni bir takım bulmak zorunda olmasıydı. Claeys, Vandaele’nin başına geleni öğrenince, ona Flandria adı altında yeni bir takım kurmayı önerdi. Amaç Vandaele için bir ekip kurmak ve Flandria markasını geliştirmek için bir platform sağlamaktı.

Bu tesadüfi kahve sohbetiyle işler hızla ilerledi ve 1959 sezonunun başlangıcında Claeys, tıp alanında faaliyet gösteren Dr. Mann’ı takıma ana sponsor olarak getirdi. Ardından kadroyu yönetecek olan Belçika efsanesi Alberic ‘Briek’ Schotte’ı işe aldı. Vandaele, takımın ilk galibiyetini 6 Mart, Paris-Nice-Rome’un 3. Etabında aldı. Flandria yarış dünyasındaki ilk yılında toplamda 44 yarış kazandı.

İmparatorluğun ganimetleri

Ekip 1962’de büyük bir vurgun yaptı ve sadece bir sezon geçerli olmak kaydıyla Vandaele’nin eski Faema takımı ve Van Looy ile güçlerini birleştirdi. Herentals’ın İmparatoru bir önceki yıl kazandığı gökkuşağı mayosuyla Roubaix/Flanders dublesi yaptı. Takım arkadaşı Joseph Planckaert ise Liege-Bastogne-Liege’i ve Paris-Nice genel klasmanını kazandı. 

Bu aynı zamanda Van Looy’u bitiş çizgisine 200 metre kalaya kadar çekecek süper güçlü domestiklerle dolu ‘Kırmızı Gardiyan’ lakaplı sprint treninin yılıydı. Sprint treni yeni bir taktikti ve İtalyan efsane Gino Bartali bu taktiğin “ahlaki olarak kınanması gereken ve tamamen bisikletin ruhuna aykırı” olduğunu düşünüyordu. Takım sadece o yıl 101 galibiyet aldı. 

Flandria genç yetenekleri erkenden keşfetmekle ilgili bir üne de sahipti. 1970’de takımın 21 yaşındaki yeni üyesi Jean-Pierre Monsere Liecester’da düzenlenen Dünya Şampiyonası’nı kazandı. Trajedi ise birkaç ay sonra onu buldu. Monsere gökkuşağı mayosuyla kermes sürüşünde bir aracın kendine çarpması sonucu olay yerinde hayatını kaybetti.

Farklı zamanlarda Peter Post, Walter Godefroot, Joop Zoetemelk, Roger De Vlaeminck ve Freddy Maertens gibi efsanevi bisikletçiler, kariyerlerinin bir bölümünü Flandria’ya formasını terleterek geçirdi. 1976’da yarış öncesi favori olan Martens kaza nedeniyle bitime 35km kala Paris-Roubaix dışında kaldığında, Jørgen Leth’in efsanevi A Sunday In Hell filmi, Flandria takım için sürpriz bir galibiyet olan Marc Demeyer’ı ölümsüzleştiriyordu.

Özellikle Maertens Flandria ile özdeşleşmiştir. Belçikalı profesyonel kariyerinin ilk sekiz yılını takımla yaşadı ve 1976’da 54, 1977’de ise 53 galibiyet elde etti. 1976’da Dünya Şampiyonu olan Maertens, 1977’de olağanüstü şekilde 13 etap kazandığı Vuelta’da şampiyonluğa ulaştı.

Yıllar geçtikçe Flandria, her büyük yarışta Milano-San Remo ve Tour de France dahil galibiyet elde etti.Takım 1978’de Paris’e yalnızca altı gün kala Michel Pollentier ile sarı mayoyu eline geçirdi ama Pollentier, doping kontrol testi sırasında formasının altında başka bir idrar tüpüyle yakalanacaktı. Pollentier yarıştan atılırken, iki ay bisikletten uzaklaştırma ile 5,000 İsviçre Frankı para cezası aldı.  

Flandria 1973 yılında Shimano komponentlerini kullanan ilk Avrupalı takımdı – bu hareket belki de yıllar süren Maertens ile Merckx arasındaki sürtüşmeyi alevlendirdi. Barselona’da düzenlenen 1973 Dünya Şampiyonası’nda Maertens ve Merckx, son anlara Felice Gimondi ve Luis Ocana ile birlikte girmelerine karşın yarışı kaybetmiş, ve sonrasında ikilinin araları açılmıştı. Dört kişilik grup içerisinde yer alan iki Belçikalı için – en iyi sprinter de Maertens’ti – galibiyet kaçınılmazdı, ama Gimondi, Maertens’in lead-out’unu takip edemeyen Maerckx’in ardından yarışı kazandı. Bu yarış komplo teorilerini de beraberinde getirdi.

Yarıştan bir gün önce Maertens Flandria’dan takım arkadaşı Walter Godefroot ile antrenman yapıyordu. Tulio Campagnolo ikilinin yanına geldiği ve ertesi gün koşulacak yarışı kimin kazanabileceğine dair Godefroot’un tahminini sordu. Goderfroot, Maertens’i işaret etti. “Oh Hayır, o değil” dedi Campagnolo, “Maertens Shimano kullanıyor.” Maertens daha sonra Merckx’e lead-out’luk yaptırtılarak kandırıldığını ve bu sayede muhtemel kendi ve Shimano galibiyetinin önüne geçildiğini söyledi. 

Takımın başarısına rağmen, 1970’lerin sonunda Flandria hayatta kalabilmek için mücadele ediyordu ve takım yola devam etmek için gerekli paralar bulunamaması sebebiyle formalarını 1979 sezonunun sonunda sonsuza dek katladı. İki yıl sonra ise şirket iflasını açıkladı.

Resimdeki forma, 23 Haziran’dan itibaren, Belçika’nın Boom şehrindeki yeni Bisiklet Deneyim Merkezi’nde sergilenecek olan Paul Van Bommel’in bisiklet hatıra koleksiyonunun bir parçasıdır. Detaylar için deschorre.be/develodroom.html adresini ziyaret edin.