Yazı Giles Belbin Fotoğraf Danny Bird
5 Nisan 1909 baskısının ikinci sayfasında Fransız spor gazetesi L’Auto, Dunlop lastikleri için bir ilan yayımladı. Reklamda, “1909 sezonu, ilk büyük yarış, ilk büyük başarı. Milan-San Remo (289km) birinciliği Ganna ve Dunlop lastiklerine ait” diyordu. L’Auto’nun Fransız firmalarının sesi olmak gibi bir tutkusu vardı. Takip eden günde gazete manşetine bir haber daha taşıdı. “Aslanlar Milan-San Remo’da.” Gazete haberinin içeriğinde “renklerimizi savunan” dediği Peugeotlu bisikletçilerin “cesaretini” okurlarına ayrıntılarıyla aktarılıyordu. Ne haberde ne de reklam afişinde ise Luigi Ganna’nın Milan-San Remo zaferini İtalyan şirketi Atala’nın ürettiği bisikletle kazandığına yer verilmişti.
Atala takımı Angelo Gatti tarafından bir yıl sonra Milan’da kuruldu. Gatti, Bianchi’de reklam müdürüydü; ancak Edoardo Bianchi, iki kez ulusal sprint şampiyonu olan Gian Fernando Tomaselli’yi şirketin üst kademelerine taşıdığında, Gatti kendine verilen sözlerin yerine getirilmediği hissine kapılarak, rakip bir firma açma amacıyla istifasını sundu. Gatti yeni markasına ismini ise annesinin ölümünden sonra verdi ve zaman kaybetmeden, Ganna etrafına Carlo Galetti ve Eberardo Pavesi gibi isimlerle kurduğu takımla Atala adını İtalyan yollarında sergiledi.
‘Gatti, Bianchi’de reklam müdürüydü ancak kendine verilen sözlerin yerine getirilmediğini hissederek istifasını şirkete sundu’
Galetti, 1908 Giro di Sicilia’da üç etap ve genel klasmanı kazandıktan bir yıl sonra, Ganna, Milan-San Remo’da zafere ulaşarak takımın ilk ses getiren galibiyetini elde etti. Ganna bu yarışa özellikle zihinsel olarak aylar öncesinden hazırlanmıştı. Turchino geçidinde bisiklet değişikliğine izin veren yeni kuraldan faydalanan Ganna, bisikletini daha avantajlı bir dişli oranıyla değiştirmişti. “The Monuments” adlı kitabında Peter Cossins, Atala’nın rota boyunca en az 15 yedek bisikleti hazır bulundurduğunu yazıyor. Yol koşulları o kadar kötüydü ki, 1905 Tour şampiyonu Louis Trousselier, olası bir kazanın ay sonunda koşulacak Paris-Roubaix şansını tehlikeye atabileceğini düşünerek yarışa katılma riskini göze alamamıştı.
Tüm hazırlıklarına rağmen Ganna, L’Auto’ya göre bitime 20km kala bir dakika farkla liderlikte bulunan Fransız favori Émile Georget’un kötü şansından yararlanmıştı. San Remo’ya doğru giderken üç defa üst üste lastik patlatan Georget, sonunda Ganna tarafından geçildi. Çılgın bir kalabalığın önünde tek başına bitiş çizgisine doğru pedallayan Ganna, bu sonuçla La Primavera’yı kazanan ilk İtalyan oldu.
Gatti, Ganna ve Giro
1908 Ağustos ayında, Atala henüz kurulmuşken Gatti, La Gazzetta dello Sport ofisinden içeri girdi ve gazeteci dostu Tullo Morgagni’ye Bianchi ve II Corriere della Serra’nın İtalya’nın tamamını kapsayacak ulusal bir bisiklet turu düzenleme fikri üzerinde çalıştığından bahsetti. Gatti, La Gazzetta’ya rakibi Bianchi’nin fikrini gerçekleştirmesi için yardım etmek istiyordu. Böylece eski patronundan da intikam alabilecekti.
İki gün sonra La Gazzetta, ilk Giro d’Italia’nın – uluslararası bisiklet dünyasının en tutkulu ve en büyük yarışlarından biri – gelecek baharda düzenleneceğini anons ettiği ön sayfa ile baskı yaptı.
Başlangıcından sekiz ay önce Milan’dan start alacağı gazetede duyurulan yarışta yer alması kesin takımlardan biri de Milan-San Remo galibiyeti henüz akıllarda taze olan Ganna’nın takımı Atala’ydı. Ganna’nın Giro’su henüz daha yarış Milan’ı terk etmemişken aniden yola çıkan bir çocuğa çarpmamak için düşmesiyle kötü başladı. Tekrardan toparlanan Ganna yoluna devam etti ve 397km, 14 saat sonunda Bologna’da biten ilk etabı dördüncü sırada tamamladı.
1909 Giro’da zaman yerine puan sistemi uygulanıyordu. Bu uygulama Ganna’nın avantajınaydı ve açılış etabından 17 gün sonra Ganna, Milan’a Giro şampiyonu olarak döndü. Nasıl hissettiği sorulduğunda ise Ganna’nın iki dudağının arasından o meşhur söz döküldü: “Kıçım yanıyor!”
İtalya’nın en önemli yarışı olacak olan Giro’nun ilk edisyonunda Gatti’nin takımı evine, en iyi derecesi Giovanni Rossignoli ile elde ettiği üçüncülük olan Bianchi’ye karşı zafer kazanarak dönmüştü.
12 ay sonra Atala, Giro galibiyetini bu sefer podyumun tüm basamaklarını domine ederek tekrarlardı. Carlo Galetti bir at ve bir araçla (altında sürüklendi) çarpışmasına karşın, yarışın son günü podyumun zirvesindeydi. Yüzü bandajlı Galetti, hasarlı bisikletine geri dönmüş ve Milan’a ulaşmayı başarmıştı.
Atala üçüncü ve son Giro zaferini yarış, takım konseptine geri döndükten iki yıl sonra elde etti. Galibiyet, 1911’de Bianchi takımıyla Giro’yu kazanan Galetti’nin yuvaya geri dönmesi ve onun etrafına kurulan dört kişilik takımla geldi.
Çizgili yıldız
Atala takip eden yıllar boyunca pelotonda varlığını aralıklarla da olsa (1948-1962; 1982-1989) sürdürdü.
Dikkat çeken pek çok isim yıllar içinde takım mayosuyla galibiyetler elde etti. Bu isimlerden biri de Ağustos 1985’de takımla profesyonel olan Gianni Bugno’ydu. Bugno kariyeri boyunca Giro di Piemonte dahil olmak üzere, 1998’de emekliye ayrılana kadar, iki gökkuşağı mayo ve bir Giro zaferi yaşadı.
“İtalya’nın en önemli yarışı olacak olan Giro’nun ilk edisyonunda Gatti’nin takımı evine, en iyi derecesi Giovanni Rossignoli ile elde ettiği 3.lük olan Bianchi’ye karşı zafer kazanarak dönüyordu.”
Atala’nın bir diğer yıldız ismi Urs Freuler’di. Urs birden fazla dünya pist bisikleti şampiyonu olmuş, altı sezon yol bisikletinde yarışmış ve çok defa Giro’da etap zaferine ulaşmış bir isimdi. Ve bir de ilk pro sezonunda kötü şöhretli Muro di Sormano tırmanışını (maksimum %25, ortalama %17 eğim ile 1,7km uzunluk) başarıyla tırmanarak, Como’nun Sinigaglia velodromunda biten 1961 Tour of Lombardy’yi üç saniye farkla kazanan Vito Taccone vardı.
Atala 1989 yılında profesyonel sahneden çekildi. Marco Vitali ise GP Conegliano’nun ikinci etabında takımın son galibiyetini alan isimdi.
