Yeni bir araştırma, orta yaşlarda düzenli olarak bisiklet sürmenin, demans riskini azaltabileceğini ve beyin sağlığını koruyabileceğini gösteriyor.
Küresel demans vakalarının sayısının 2019’da 55 milyondan 2050’de 139 milyona çıkacağı tahmin edilirken, bu araştırma insanların seyahat etme biçimleri ile demans riski ve beyin yapısı arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçladı.
Araştırma, araba kullanma veya toplu taşıma gibi aktif olmayan seyahatlere kıyasla, bisiklet sürme ve yürüyüş gibi aktif seyahatlerin demans riskini düşürdüğü sonucuna vardı.
Çin ve Avustralya’daki araştırmacılar tarafından yürütülen çalışma, 13 yıl boyunca toplanan 479.723 katılımcının verilerini değerlendirdi. Veriler, kimlik bilgileri gizlenmiş genetik, yaşam tarzı ve sağlık karnelerini içeren büyük ölçekli bir biyomedikal veritabanı olan UK Biobank’tan elde edildi.
Çalışmaya katılanların ortalama yaşı 56,5 idi. Katılımcıların yarısından fazlası kadındı ve yüzde 85’inden fazlası Avrupa kökenliydi. Çalışmanın başlangıcında demansları yoktu ve yürüyebiliyorlardı.
Katılımcılara, son dört hafta içinde işe gidip gelme hariç, en çok hangi ulaşım araçlarını kullandıkları soruldu. Cevaplar dört gruba ayrıldı: Aktif olmayan, yürüyen, karışık ve bisiklet süren.
Katılımcıların neredeyse yarısı aktif olmayan gruptaydı, %6,8’i yürüyen gruptaydı, %37’si karışık gruptaydı ve %7’si bisiklet grubundaydı.
13 yıllık takip süresince, 8.845 demans vakası ve 3.956 Alzheimer hastalığı vakası kaydedildi.
Çalışma, bisiklet sürmenin ve karma grubunun üç tür demans riskini azalttığını ortaya koydu: Alzheimer hastalığı, erken başlangıçlı demans ve geç başlangıçlı demans.
Bisiklet sürmek beyin sağlığını korumaya yardımcı olabilir
Bisiklet sürmek, hipokampus hacminin artmasıyla önemli ölçüde ilişkiliydi ve araştırmacılar bisiklet sürmenin “beyin sağlığını korumak için umut verici bir yaklaşım” olduğunu öne sürdü.
“Bulgularımız, aktif seyahat yöntemlerinin, özellikle bisiklet sürmenin, daha yüksek hipokampus hacmi ile ilişkili olduğunu göstermekte. Hipokampus, hafıza ve bilişsel işlevler için çok önemli ve daha büyük hacim genellikle daha iyi beyin sağlığının bir işareti olarak kabul ediliyor” diyor Çin’in Wuhan kentindeki Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Liangkai Chen.
“Bisiklet sürmek, özellikle düzenli bir ulaşım şekli olarak, beyine kan akışını artırmaya, iltihabı azaltmaya ve nörojenezi uyarmaya yardımcı olabilir ve seyahat sırasında daha yüksek bilişsel işlev gerektirir. Bunların tümü, gözlemlenen hipokampus hacminin korunmasına katkıda bulunabilir” diye ekledi Chen.
Demans riskini iki veya üç kat artırabilen APOE4 geni olmayan katılımcılar, demans riski açısından aktif seyahatten daha fazla fayda sağladıkları görüldü. Ancak araştırma, APOE4 taşıyıcılarının bisiklet sürmekten yine de fayda sağlayabileceğini gösteriyor.
Yürüyüş sonuçları daha karışık. Chen, “Sonuçlarımız, yürüyüşü daha yüksek bilişsel katılım gerektiren diğer seyahat biçimleriyle (örneğin araba kullanma) birleştiren karma yürüyüş modellerinin, sadece yürüyüş yapmaya kıyasla demans riskini azaltmada daha faydalı olabileceğini gösteriyor” dedi.
Bu çalışma, British Medical Journal’da yayınlanan ve haftada sadece bir veya iki kez egzersiz yapan “hafta sonu sporcularının” hiç egzersiz yapmayanlara kıyasla demans geliştirme olasılığının yüzde 25 daha az olduğunu ortaya koyan araştırmayı takip ediyor.
