Yazı BUYRUK ALPARSLAN Fotoğraf SHUTTER STOCK
İtalya Bisiklet Turu 2015 geldi çattı. Milano-Sanremo ile klasikler sezonunu açtık, sonrasında parke taşlılar, Ardenne klasikleri derken bir bahar klasik sezonunun daha sonuna geldik. Artık meydan pelotonun ‘çıtkırıldım’ liderlerinin
Şöyle bir bu senenin klasiklerini düşündüğünüzde aklınıza boyu 1,80’nin veya kilosu 70’in altında olan kaç bisikletçi geliyor? Gerçekten sayıları yok denecek kadar az. Ama takvimlerimizi Mayıs’a kaydırıp pembe mayo için mücadele eden bisikletçilere baktığımızda, bunun tam tersi bir tablo karşımızda olacak. Bu sefer boyu 1,80’in veya kilosu 70’in üzerinde olanları genel klasman sıralamasının ilk basamaklarında muhtemelen göremeyeceğiz. Giro d’Italia’nın sezonun ilk büyük turu olmasının getirdiği büyük bir heyecan var. Ama genel kanı Tour de France’ın bisiklet dünyasının en prestijli yarışı olduğu yönünde. Yine de Giro bazı bisikletseverlerin gönlünde ayrı bir yere sahip. Tour’u zorlu kılan faktör bisikletçilerin kendileriyken, Giro’da zorluk parkur ve çevre koşullarından geliyor.
Peki, bu sene Giro d’Italia’da bizleri nasıl bir parkur bekliyor, gelin etapları tek tek inceleyelim.
1. Etap – San Lorenzo al Mare › Sanremo (TTT) 17.6km)
Yarış, San Lorenzo al Mare’den başlayıp deniz kıyısındaki 17,6 km’lik parkuru takip ederek Sanremo’da bitecek. Takımların temposunu bozacak çok fazla sayıda sert viraj bulunmuyor. Dümdüz bir etap, rakım etap boyunca 12metrenin üzerine çıkmıyor. Etabın asıl önemli noktası, bir takım zamana karşı etabı olması. Bu iki anlama geliyor. İlki, etabı kazanan takımın finiş çizgisinden ilk geçen ismi günün sonunda pembe mayoyu sırtına geçirecek; ikincisi ise genel klasman favorilerinin zaman kaybetme ihtimalleri. 17,6 km çok uzun görünmeyebilir ama bir dakika civarında zaman kaybeden takımlar olacaktır ve daha ilk günden bu kadar geriye düşmeyi telafi etmek kolay değil.
2. Etap – Albenga › Genova ( 177km)
Yol etaplarına bir sprint etabıyla başlıyoruz. Tek kategorize tırmanış var, o da 4. kategori ve finişe 53 km kala geçiliyor. Bu tırmanış, yarışın finişini etkilemeyecek ama mavi tırmanış mayosunu ilk kimin giyeceğini belirleyeceği için önemli. Günün kaçış grubunda yer almak için birçok bisikletçinin istekli olacağını söyleyebiliriz. Bir diğer ihtimal de finişe beraber gelen küçük bir grubun sprintle sonucu belirlemesi.
3. Etap – Rapallo › Sestri Levante ( 136 km )
İlk hafta kısa etaplarla devam ediyor. 136 km’lik bu etap aynı zamanda bu sene Giro’nun en kısa 2 etabından birisi olma özelliğini taşıyor. İlk 3 gün denizden fazla uzaklaşmayan peloton, bugün Torriglia-Montebruno-Barbargelata’yı ziyaret etmek için sahilden ayrılıyor. Bu da hemen tırmanışlar olarak geri dönüyor. Kategorize tırmanış sayısı sadece 2 ama son 20 km. haricinde bütün gün iniş çıkış devam ediyor. Son tırmanışın finişe 43,5 km kala geçilecek olması, pelotonun temposuna ayak uyduramamış sprinterlerin pelotonu yakalaması için bir fırsat olabilir. Ama bunu fırsat olarak kullanmak isteyen takımlar tempoyu daha da arttırırsa toplu sprint finişi göremeyebiliriz. Rapallo’nun Giro ve bisiklet dünyası için başka bir anlamı daha var. 2011 yılının 2. etabı Rapallo’da bitiyordu ve Belçikalı bisikletçi Wouter Weylandt o etapta kaza yapıp hayatını kaybetmişti. #WW108
4. Etap – Chiavari › La Spezia ( 150 km)
Gün boyu kısa iniş ve çıkışların geçileceği bir başka gün de 4. etap olacak. Aslında kağıt üstünde kaçış grubuna uygun bir etap olduğunu düşünebiliriz bu etabın. Ama daha ilk haftadan peloton kaçış grubuna etap kazanma imkanı verir mi, orası biraz şüpheli. Yalnız bu sefer son kategorize tırmanış finişe sadece 10 km kala uzakta, kısa olmasına rağmen ortalama %7,6 eğime sahip. Bu nedenle atak yapıp kaçanların etabı kazanma şansları var. Diğer bir ihtimal ise finişe beraber gelen küçük bir grup içinden atılacak sprint.
5. Etap – La Spezia › Abetone (152km)
Büyük turların ilk haftasında çok fazla görmeye alışık olmadığımız bir etap. Evet 2015 Giro’sunun kısa etaplardan oluşan ilk hafta düzenine uymuş 5. etap da, yalnız uzun bir tırmanış sonrasındaki finiş, ezber bozan cinsten. Abetone tırmanışı tam tamına 17,3 km. uzunluğunda, ortalama %5,4 ve maksimum %10 eğime sahip.Çok dik olmasa da bu tırmanış oldukça uzun; son bölümlerde peloton muhtemelen küçülecek ve artık geriye sadece favoriler grubu kalacak. Genel klasman favorilerinin ilk ciddi sınavı bu etapta olacak. Tam 75 sene önce yani 1940 yılında bu bölgede finiş gören 11. etapta 20 yaşındaki Fausto Coppi kariyerinin ilk Giro etabını kazanmayı başarmıştı.
6. Etap – Montecatini Terme › Castiglione della Pescaia ( 183km)
Geçiş etabı olarak nitelendirebiliriz. Etabın ortalarında bir kategorize tırmanış ve oldukça kısa iniş ve çıkışlardan oluşan 50 km.’lik bir bölüm var. Sprintleri zorlayacak derecede bir tırmanış bulunmuyor. Yüksek ihtimalle toplu sprint finişi göreceğiz.
7. Etap – Grosseto › Fiuggi (264km)
Bu kadar uzun bir etap, yarışın şimdiye kadarki kısa etap geleneğini sona erdiriyor. 264 km’lik mesafe, bırakın bir büyük tur etabını, bir klasik için bile oldukça iddialı. Örneğin bu sene Gent-Wevelgem 240, E3-Harelbeke 215, Tour of Flanders 265 ve Paris-Roubaix 253 km idi. Tabii bu saydığım yarışların parke taşlı sektörleri asıl onları zorlu kılan faktör. Ama yine de bu kıyaslama için fikir vermeye yetecektir. Dip not olarak bu etabın 2000 yılından beri Giro’nun en uzun etabı olduğunu da ekleyeyim. Etapta sadece 1 tane kategorize tırmanış var, o da 4. kategoriden. Ama finişten önceki son 25 km’de iki tırmanış geçiliyor ve finiş bu iki tırmanışın sonunda. Tırmanışçılardan ziyade puncheurlere ve tırmanabilen sprinterlere uygun bir etap sonu.
8. Etap – Fiuggi › Campitello Matese (186km)
İkinci hafta sonunun ilk etabı ve bir zirve finişi daha. Etabın ilk tırmanışı 2. kategoriden Forca d’Acero. Finişten oldukça uzak ve sonuca direk etki etmesi pek mümkün görünmüyor. Eğimin dik olduğunu söylemek de çok mümkün değil ama uzunluğu tam 29 km, bitmek bilmeyen bir tırmanış. Etabın son kategorize tırmanışı işe finiş tırmanışı Campitello Matese, 13 km. uzunluğunda, ort. %6,9, maks. %12 eğime sahip. Önemli zorlukta bir finiş tırmanışı ve GK’nin şekillenmesine yardım edecek. Yalnız ufak bir detay, finiş zirveden 700m inildikten sonra. Bu kısa iniş kazananın belirlenmesinde rol oynayabilir. Campitello Matese’de son Giro etap finişi 2002 yılındaydı ve etabı kazanan isim Gilberto Simoni olmuştu.
9. Etap – Benevento › San Giorgio del Sannio (215km)
Klasik tarzında bir etap daha. 2 tane Kat.2, 1 tane de Kat.1 tırmanış var ama bunun dışında gün boyu iniş/çıkış devam edecek. Kaçış grubu için oldukça güzel bir etap olabilir. Ama bu etabın ertesi günü dinlenme günü, bu nedenle takımlar bu etaptan başarılı bir sonuç çıkarmak için ekstra motive olabilirler. Son Kat.2 tırmanış Passo Serra, finişe 11,6 km. kala geçiliyor. Pelotonu parçalayacak sert ve güçte ataklar görülebilir.
10. Etap – Civitanova Marche › Forlì (200km)
Dinlenme günü sonrası tekrar yarışa yumuşak bir geçiş yapmak için güzel bir etap. Etabın ortasındaki 4. Kat. tırmanışı saymazsak, dümdüz bir etap. Bu sene Giro’da böyle etaplar çok bulunmuyor, sprinterler bu etabı boş geçmek istemeyeceklerdir.
11. Etap – Forlì › Imola (153km)
Imola ismi tanıdık geldi mi? Evet, peloton San Marino Grand Prix F1 yarışlarına ev sahipliği yapan pistte finiş görecek. Bunu duyan sprintlerin iştahı kabarabilir ama etabın geri kalanında yine bolca iniş/çıkış bulunuyor. Kategorize edilen tırmanışlar Kat. 3 ve Kat. 4 ama edilmeyenler bile neredeyse aynı zorlukta. Etabın kısalığına da dikkat çekmek lazım. Kaçış grubu avantaj sağlayamazsa, tırmanabilen sprinterler burada gülebilir.
12. Etap – Imola › Vicenza (Monte Berico) (190km)
Saf sprinterlere bugün de şans gülmeyecek. 130 km.’lik bir düzlükle başlayan etap sonraki 55 km’de 3 tane kategorize tırmanışa ev sahipliği yapacak. Özellikle finiş tırmanışı sadece 1 km olmasına rağmen ortalama %9 eğime sahip, bu da ibreyi puncheurlerden yana döndürüyor.
13. Etap – Montecchio Maggiore › Lido di Jesolo (153km)
Sonunda dümdüz bir etap, herhangi bir tırmanış, iniş bulunmuyor. Etap da oldukça kısa. Sprinterler bu düzlükte bir etabı, yarışın son etabı olan Milan etabına kadar görmeyecekler. Sprint finişiyle sonuçlanması beklenen tek etap daha var: 17. etap. Toplu sprint finişi garanti diyebiliriz.
14. Etap – Treviso › Valdobbiadene (ITT)(59.4km)
Bu seneki Giro’nun tek bireysel zamana karşı etabı. Uzunluğuna bakarsanız, iki etap gibi bile düşünebilirsiniz. Kategorize tek bir tırmanış var, o da Kat.4, etabın büyük bölümü düzlükten oluşuyor. Zamana karşıda güçlü olmayan GK favorileri için bu etap tam bir kabus olabilir. Zira km’de 2 saniye bile kaybetmek, etabı 2 dakika geride tamamlamak anlamına geliyor. Muhtemelen daha fazla kaybeden favoriler de olacaktır. Bu kadar uzunlukta bir ITT etabı 2009’dan beri Giro’da koşulmadı. 2009’daki ITT’de Denis Menchov etabı kazanıp pembe mayoyu sırtına geçirmiş ve yarışın sonuna kadar taşımıştı. Tırmanış profiliyle bu etap, GK’de belirleyici rol oynayabilir.
15. Etap – Marostica › Madonna di Campiglio( 165km)
GK favorilerine henüz rahat gün yok. Bir önceki gün 60 km’lik ITT ile önemli bir sınav verdiler, bu sefer benzer bir sınavı tırmanışlarda verecekler. Etapta iki adet 1. kategori ve bir adet 2. kategori tırmanış yer alıyor. Finiş tırmanışı Madonna di Campiglio 15,5 km. uzunluğunda, ort. %5,9, maks. %12 eğime sahip. Etap GK için olduğu kadar tırmanış klasmanı iddialıları için de önemli. Madonna di Campiglio ismini sporu geçmişte yakından takip edenler hatırlayacaktır. Pantani, 1999’da burada kazanmasına rağmen doping nedeniyle diskalifiye edildi. O günden sonra hiçbir zaman o formuna tam olarak kavuşamamıştı.
16. Etap – Pinzolo › Aprica ( 177km)
Dağlardan devam ediyoruz. Bu sefer organizatörler dinlenme gününden sonra bisikletçilere o kadar da anlayışlı davranmamışlar, parkura 5 tane kategorize tırmanış eklemişler. Bunlardan ilki Kat.2 ve daha günün ilk kilometresinde başlıyor. Etap boyunca 1600m. rakımın üstüne 3 kere çıkılıyor. Bunlardan birisi meşhur Mortirolo tırmanışı. Kendisi bisiklet dünyasındaki duvar kategorisindeki tırmanışlardan. Uzunluğu 12,8 km. yani aslında çok uzun sayılmaz ama ort. %10,1 ve maks. %18 ile duvar kelimesinin hakkını veriyor. Etap Mortirolo’nun zirvesinde de finiş görmüyor. Mortirolo’dan inildikten sonra bu sefer Aprica tırmanışı çıkılıyor. Bu etaptaki diğer tırmanışlar göz önünde bulundurulduğunda Aprica içlerinde en masum olanı aslında, uzunluğu 13,9 km. ort. %3,4 ve maks. %15 eğime sahip, ama bol tırmanışlı günün sonunda bacaklar her km’yi hissedecek. Özellikle etabın ilk bölümünde önemli bir avantaj yakalarsa kaçış grubunun burada başarılı olması mümkün. Yalnız bunun için kalabalık olmalılar, en azından etabın başında.
17. Etap – Tirano › Lugano ( 134km)
Tırmanış etapları arasına sıkıştırılmış bir sprint etabı, aynı zamanda 134 km. ile yarışın en kısa etabı. Üst üste gelen ITT ve tırmanış etapları sonrasında sprintler bu etapta zafer için yarışabilecek. Bu etabı genel klasman favorileri ise aktif dinlenme amaçlı kullanacak ve tek amaçları pelotonla beraber kaza yapmadan finiş çizgisine gelmek olacak. Finişin Lugano’da olduğuna dikkat edelim. Bu sene Giro sadece 1 kere İtalya topraklarının dışına çıkıyor, o da bu etapta, etabı Lugano’da (İsviçre) tamamlamak için.
18. Etap – Melide › Verbania ( 170km)
Bu etapla beraber sonraki 2 etapta GK favorilerinin rahatlama imkanı yok. Sadece bir tane kategorize edilmiş tırmanış var bugün menüde. Bu Giro’daki genel dağlık etaplar profilinin aksine, bu etapta finiş çizgisi tırmanışın zirvesinde değil de hemen sonraki inişin bitiminde. Böylece bu etaba kadar zirve finişlerinde zaman kaybeden favorilerden bazılarına kaybettikleri bu zamanı inişte kazanma şansı doğuyor.
19. Etap – Gravellona Toce › Cervinia ( 236km)
Dört tane kategorize tırmanışımız var, bunların üç tanesi Kat.1 ve hepsi etabın son 85 km.’sinde tırmanılıyor. İlk 150 km. büyük oranda düzlük, peloton bu bölümün sonuna kadar bölünmeden gelecektir. Bundan sonraki tırmanışlarda favoriler kozlarını paylaşacak. Bu tarz etaplarda GK favorisine sahip takımların bir, hatta bazen iki domestiklerini günün kaçış grubuna soktuklarını. Ardından etabın son 2 tırmanışında bu domestiklerin kaçış grubundan geri düşerek. Atak yapan takım liderine yardım ettiklerine denk gelebiliyoruz. Bunun en güzel örneklerinden birini Tour de France 2011’de 18. etapta Leopard Trek başarmıştı ve Andy Schleck bu sayede etabı kazanıp rakipleri karşısında önemli avantaj elde etmişti.
Etaba dönecek olursak, iki noktaya daha dikkat etmek lazım. İlki etabın uzunluğu, 236 km. ile bir dağ etabı için hayli uzun. Ayrıca yarışın son haftasındaki 200 km’nin üzerindeki tek etap olma özelliğine sahip. İlk Kat.1 tırmanışı Barthelemy çıkılıp inildikten sonra finişe kadar olan 44 km’lik mesafenin sadece 9 km’si iniş, geri kalanı tırmanış. Bu da etabın sonunun ne kadar zorlu geçeceğine işaret ediyor. 2012 yılında Giro’nun 14. etabı Cervinia’da finiş görmüştü ve o etapta Hesjedal, Rodriguez’in 26 saniye önünde etabı tamamlayıp pembe mayoyu sırtına geçirmişti.
20. Etap – Sint Vincent › Sestriere ( 199km)
Yüzdük, yüzdük kuyruğuna geldik. Artık bu etabın sonunda pembe, genel klasman ve benekli tırmanış mayosunun kazananlarını belirlemiş olacağız. Geçtiğimiz son iki etap gibi bu etabın da ilk 150 km’si düz, sonrasında ise iki kategorize tırmanış var. İlki Colle delle Finestre, 18,5 km uzunluğunda, ort. %9,2, maks. %14 eğime sahip. Kendisi aynı zamanda bu Giro’nun Cima Coppi’si olma özelliğini de taşıyor. Kısmen inildikten sonra bu sefer Sestriere tırmanılıyor ve 2035 rakımda etabı tamamlıyoruz. Sestriere hem uzunluk, hem de eğim bakımından Finestre’nin neredeyse yarısı kadar aslında. Yalnız bu tırmanışın sonunda genel klasmanın son halini alacağını göz önünde bulundurarak. Bacaklarında derman kalan favorilerin şanslarını sonuna kadar zorlayacağını bekleyebiliriz.
21. Etap – Torino › Milano ( 178km)
etabı olarak koşulacak ve şehir içinde atılan turlar sonrasında finiş görülecek
İki yıl aranın ardından Giro’nun kapanışı yine Milano’da. Ama bu sefer zamana karşı değil de yol etabı olarak şehir içinde atılan turlar sonrasında finiş görülecek. Dümdüz bir etap, toplu sprint finişi çok yüksek ihtimal. Aynı zamanda puan klasmanı için son puanlar burada dağıtılacak ve kırmızı mayo da son sahibini bulacak.
